__2000.webp)
Een binnentuin als verbinding met de buitenwereld
"Ik heb ervaren hoe goed groen kan doen"
Meindert van Dijk lag wekenlang in isolatie in het Medisch Centrum Leeuwarden. Een verwilderde binnentuin gaf hem letterlijk en figuurlijk uitzicht. Hij maakt nu een fotografieboek over (de waarde van) groen in en rond Fryslâns grootste ziekenhuis. Daarin komen ook de enkele duizenden m2 groene daken langs die Frisia Groep heeft aangelegd. "Ik ben ontzettend dankbaar dat ik op deze plek terecht ben gekomen."
Een kamer met een witte muur
Als wandelcoach, natuurfotograaf en natuurgids is groen een vanzelfsprekend onderdeel van Meinderts leven. Maar toen hij zijn toekomstige kamer getoond kreeg in het UMC Groningen, bleek hoe weinig vanzelfsprekend natuur soms is. “Een grote witte muur en een raam waardoor ik in de verte een plukje gras zag, daarachter wat boomtoppen. Dezelfde dag heb ik posters besteld van mijn eigen natuurfoto’s om daar op te kunnen hangen.”
Een aantal weken daarvoor had hij de diagnose acute leukemie gekregen. Kanker van de witte bloedcellen. “Mijn conditie was ontzettend achteruitgegaan. Er waren onderzoeken gedaan. Toen de huisarts onaangekondigd langskwam met de uitslag, zat ik in de tuin”, zegt hij. “Het was april, een van de eerste goede voorjaarsdagen. Echt een mooie dag. Ik zag de strekking van het nieuws al op het gezicht van mijn vrouw, die open had gedaan. Als een huisarts persoonlijk een uitslag komt brengen, dan weet je het wel.”
Fake it until you make it
“Hoe ik me voelde na dat nieuws? Neutraal eigenlijk. Vanaf het begin heb ik alles over me heen laten komen. Geaccepteerd wat er was. Geprobeerd om zelfs de meest onaangename onderzoeken en ingrepen te benaderen als een nieuwe ervaring. Open en nieuwsgierig. Zo van: nu weet ik ook hoe het is om een buis door mijn luchtpijp geduwd te krijgen, een bronchoscopie. Jaren daarvoor heb ik een burn-out gehad. Die heeft me bewuster gemaakt, positiever. Je moet het beste ervan maken. Een blij gezicht opent alle harten. Fake it until you make it.”
En zo kwam hij in die witte kamer van het UMCG terecht, waar zijn natuurposters kwamen te hangen. Toch? Nee, toch niet. “Op het laatste moment wijzigden de plannen”, zegt Meindert. “Ik kon naar het MCL voor een groot deel van de behandeling. En wat bleek: in een eigen kamer, in alle rust, op de begane grond.” Chemotherapie en 47 dagen in eenzame isolatie. (Later zou hij nog stamceltransplantie ondergaan in het UMCG). Het verschil met die witte kamer kon niet groter zijn. Hij keek uit op een van de vier verwilderde binnentuinen naar ontwerp van Mien Ruys, internationaal vermaarde tuinarchitect. De posters, een noodgreep om uitzicht te houden, waren niet meer nodig. Veel dichter bij het groen kon hij niet komen.
"Het heeft een rol gespeeld"
De binnentuin werd een belangrijke verbinding met de buitenwereld. Het was de lente van 2018. Hij kon het ontluiken van de natuur volgen vanuit zijn bed. Volwassen bomen die in blad kwamen. De kievitsbloem, de grote bonte specht, opkomende narcissen. Vlinders, bijen, spinnetjes. Hij had zijn camera met telelens altijd bij de hand. Op het tegelterras voor zijn raam lag een waterschaal, gekregen van familie. Hier konden de vogels uit drinken en in badderen, zodat hij ze mooi kon fotograferen. Het blog dat hij bijhield ging behalve over zijn herstel ook over de tuin en het natuurspel. “Ik wist natuurlijk wel dat natuur herstelbevorderend is, rustgevend. Groen en gezondheid gaan gelijk op. Maar in de situatie waarin ik zat, heb ik het ook echt kunnen ervaren. Het heeft een rol gespeeld.”
In 2024, zo’n 6 jaar na zijn opname, brengt hij een fotografieboek uit over het groen in en rondom het MCL. Geboeid door de tuinen heeft hij elk groen plekje in het ziekenhuis verkend. De grote en kleine binnentuinen, de bosschages rondom het gebouw en de duizenden vierkante meters aan groene daken. De groene daken zijn grotendeels door Frisia Groep aangelegd en onderhouden. “Ik wil het groen vastleggen, want door een nieuwe verbouwing gaan de tuinen van Mien Ruys verdwijnen.”
Dankbaar
Het is een vorm van behouden, maar er is ook een diepere laag. Ondanks alle nuchterheid, wordt hij dan toch even emotioneel. “Voor hetzelfde geld had ik mijn behandeling gevolgd in die witte kamer. Ik weet zeker dat ik daar ook hersteld zou zijn. Ik had de wilskracht en positiviteit, en het UMCG is verder een heel fijn ziekenhuis. Maar ik ben wel ontzettend dankbaar voor het geluk dat ik heb gehad om op deze plek te komen. Uitzicht op natuur tijdens ziekte, dat gun ik iedereen.”
Meindert van Dijks fotografieproject
Meindert verwacht zijn fotografieproject van het Medisch Centrum Leeuwarden in 2024 te presenteren. Je kunt het intussen volgen via www.MCLtuinen.nl.