Niels Douma neemt de dagelijkse leiding over
"Impact maken met functioneel groen, daar gaan we voor"
Op 1 januari 2024 nam Niels Douma (25) de dagelijkse leiding van Frisia Groep over van zijn vader Willem. Tijd om de stand op te maken. Wat is zijn visie voor de volgende fase van Frisia Groep? "Impact maken met groen, daar draait het allemaal om. Van het beperken van hittestress tot het versterken van de biodiversiteit. Functioneel groen neerzetten met oog voor civiele belangen en lange termijn resultaat. Groen is veel méér dan een leuk decor.”
Dit interview stond in magazine Friesland Bouwt en Ontwikkelt 2024. Het is hier gratis in te lezen.
Douma staat sinds de start van het jaar aan het roer van Frisia Groep. Een grote stap? “Nee, zo voelt het niet”, zegt hij. “De afgelopen twee jaar lag de bal al overwegend bij mij. En bedenk wel: dit is het bedrijf waar ik als kleuter rondliep.” Voelt hij het gewicht van ruim 300 jaar bedrijfsgeschiedenis? “Ik ga licht door het leven hoor”, lacht hij. “Maar die lange geschiedenis is wel een belangrijke inspiratie en drijfveer. Ik voel de verantwoordelijkheid om iets na te laten dat toekomstbestendig is en duurzaam. Er zijn bossen en landschappen die wij honderden jaren geleden hebben aangeplant en nu monumentaal zijn. Dat vormt onze perspectief op de projecten die we ontwerpen en uitvoeren. Hoe kunnen we leveren voor de lange termijn? Hoe kunnen we groen maken voor generaties?”
Eeuwenoud familiebedrijf met een can-do mentaliteit
Frisia Groep is een familiebedrijf en een van de oudste groenbedrijven van Nederland. Vermoedelijke oprichtingsjaar: 1696. Het bedrijf begon als een boomkwekerij met hoveniersdiensten. In de eeuwen erna raakte het in Friesland bekend als breed ontwikkeld groenbedrijf met een ‘can-do’ instelling. Een stabiele partner in bouwteams. Afspraak is afspraak. Eerlijk zijn naar elkaar. Niet méér beloven dan je kunt waarmaken. Doorgaan tot de klus klaar is. Volgens operationeel directeur Niels Douma is het genetisch diep ingesleten. “Mijn vader Willem bouwde Frisia Groep in de afgelopen 45 jaar uit tot een bedrijf met ongeveer 130 medewerkers en vestigingen in Friesland, Groningen, Drenthe en Noord-Holland. Maar de organisatie blijft plat, met een kleine managementlaag. Onze specialisten denken zelf na en doen het samen. Veel medewerkers zijn langer dan 10 jaar in dienst, sommige meer dan 40 jaar.”
Lange termijn rendement per m2
Terreininrichting, groene daken, natuurinclusief ontwerp, tuinaanleg, ecologisch advies, aanleg en beheer, boomverzorging, onderhoudsmanagement. Voor elk project biedt het een integrale oplossing, van onderzoek en ontwerp tot uitvoering en onderhoud. Wat is de rode draad? Douma: “Onze visie is dat we voor elke plek een functioneel groenplan kunnen maken dat impact maakt. We komen uit een tijdperk waarin groen niet veel meer was dan behang. Het moest er vooral mooi uitzien.” Met de mode van het moment veranderde vaak het groen. Niet bepaald duurzaam en kosteneffectief. Douma: “We zitten nu in de nadagen van dat tijdperk. Functionaliteit van groen wordt de norm. Optimaal rendement halen uit de beperkte m2 die beschikbaar zijn boven en onder de grond. Planten impact laten maken met temperatuurverlaging, hemelwaterafvang, luchtfiltering, belevingswaarde, biodiversiteitsversterking, bodemverbetering, CO2-opslag. Groen rendement heeft een oplopende curve. Hoe langer het groen de kans krijgt, des te meer resultaat. Behoud zou dus altijd het uitgangspunt moeten zijn.”
Het snijvlak van groen en civiel
Een kanttekening: “Het werkt alleen bij goede afstemming met civiel. Te vaak zie je projecten waarbij de balans is doorgeslagen, naar grijs dan wel naar groen. Een stenen project met een toefje groen zal weinig effect zal hebben. Sommige groene toepassingen houden daarentegen geen rekening houden met de functie van de locatie.” Dat is precies het snijvlak waar Frisia Groep volgens Douma het verschil maakt. “We hebben het hart van de ecoloog en het hoofd van de aannemer. Vergroening is het doel, maar dan wel nuchter en praktisch. Met oog voor andere belangen.”
Hoofdaannemer in het bouwteam
Als voorbeeld noemt Douma opdrachtgever Siblu Vakantieparken. Frisia Groep is partner bij ontwikkelprojecten in Noord-Nederland. Bestaande parken en campings worden opgekocht en heringericht voor een chalet-formule. Frisia Groep is hoofdaannemer en leidt de bouwteams. Niet gebruikelijk voor een groenbedrijf. Douma: “Voor Siblu is een goede civiele inrichting een cruciale randvoorwaarde, terwijl groen meerwaarde levert. Schaduw , privacy en geluidsisolatie, natuurgenot. Onderaan de streep zien ze dat terug in een opbrengst per eenheid. Siblu vond het logisch om ons de eindverantwoordelijkheid te geven, omdat wij aanwezig zijn van begin tot eind. We kunnen het totaal overzien”
"Meedenken, dat is onze kracht"
Groene impact maken, met oog voor civiel. Frisia Groep is er volgens Douma voor gemaakt. Voor vastgoedontwikkelaar Wind Groep werkt Frisia bijvoorbeeld mee aan de ontwikkeling van de nieuwbouwwijk Hof fan Lemmer. Daar creëert het een natuurinclusief ontwerp voor parken, tuinen en bermen, op basis van bewonersparticipatie. Goede afstemming met grijze beroepen is de crux. Douma: “We begrijpen hoe een civiele techneut denkt en wat hij nodig heeft. Dat is het resultaat van tientallen jaren samenwerking. Onze boomspecialisten kijken bijvoorbeeld dagelijks mee bij graafprojecten voor bouw en infra. Boomwortels moeten beschermd worden, maar je kunt niet voortdurend het werk een dag stil leggen. Meedenken met civiel, dat is onze kracht. Het kan alleen wanneer je het werk snapt en alternatieven kunt aandragen.”
Weten wat je kunt en niet kunt
Onderzoek, ontwerp, uitvoering, onderhoud. Op die niveaus werkt Frisia Groep voor Siblu. “We hebben alle bomen geïnventariseerd, gekeurd, de waarde bepaald en onderhouden of gekapt. Op basis van ecologisch onderzoek hebben we een natuurinclusief ontwerp gemaakt, om het park ecologisch aan te sluiten op omringend natuurgebied. Daarna volgde de complete terreininrichting: grondwerk, bestrating, de aanleg van wadi’s en het planten van bomen, struiken, vaste planten, kruiden en gras.” Met zoveel kennis in huis is het wel belangrijk om je eigen grenzen te kennen, zegt Douma. “Onze eigen ecoloog verzorgt bijvoorbeeld voor vleermuizen het traject van quickscan tot de uitvoering van mitigerende maatregelen. Maar als we een groot gebied ecologisch volledig willen uitvogelen, dan schakelen we een vaste partner uit ons Natuurpro netwerk in.”
"Niet de grootste, maar groots"
In de wereld van de groene daken komt dit nog scherper naar voren. Daarin is Frisia Groep in feite meer een bouwpartner dan een groenbedrijf. “Het gaat veelal om technische aspecten. Draagconstructies, waterafvoer, je moet heel goed weten wat je doet. 15 jaar geleden legden we alleen sedumdakjes aan van tien centimeter dik. Nu realiseren we ook complete retentiedaken voor waterbuffering, of intensieve groene daken waarop bomen groeien. Die daken bestaan uit een veelvoud aan lagen met een systeemdikte van zo’n 50 centimeter. Alles moet kloppen.”
Het zijn spannende projecten, maar volgens Douma niet iets om spannend over te doen. “Nuchter vakmanschap voor een eerlijke prijs, daar staan we voor. Vanaf de 18e eeuw was dat de reden voor onze groei en dat willen we niet vergeten. Het doel is dat we er nog steeds bekend om staan als ik het stokje overdraag. We hoeven niet de grootste te worden, liever heb ik dat we groots zijn.”